W każdym domu wykorzystywane są oleje spożywcze nazywane też jadalnymi, które pozwalają na przygotowanie rożnych potraw poprzez smażenie. Proces smażenia jest obróbką termiczną polegającą na ogrzewaniu potrawy w środowisku tłuszczu. Proces ten niesie za sobą zagrożenie szczególnie w momencie kiedy dojdzie do zapalenia się tego tłuszczu. A wystarczy do tego chwila nieuwagi. Weźmy np. sytuację kiedy kobieta smaży rybę na oleju; dzwoni dzwonek do drzwi, kobieta udaje się otworzyć drzwi pozostawiając na chwilę bez nadzoru patelnię z rozgrzanym tłuszczem; gdy wraca zastaje palący się tłuszcz na patelni. W tym momencie zdezorientowana i wystraszona robi najgorszą rzecz to jest: zalewa palący się tłuszcz wodą. Dochodzi do eksplozji tłuszczu, który powoduje duże poparzenia na ciele kobiety oraz pożar.
Takich sytuacji na całym świcie zdarza się wiele. Aby zapobiec takim sytuacjom należy zrozumieć kilka ważnych rzeczy - zasad. Pierwszą z nich jest zasada powstawania pary wodnej z wody, gdzie z jednego litra ogrzanej wody powstaje około 1700 litrów pary wodnej. Kolejną zasadą jest zrozumienie procesu spalania, gdzie jednym z elementów warunkujących ten proces jest utleniacz. Utleniacz jest to najczęściej tlen zawarty w powietrzu, w przypadku jego usunięcia ze strefy spalania, zostaje przerywane spalanie i pożar gaśnie.
Zjawisko eksplozji tłuszczu to inaczej wyrzut. Wyrzut spowodowany jest podaniem wody na rozgrzany palący się tłuszcz w naczyniu (np. na patelni) przez osobę próbującą zgasić palący się tłuszcz. Woda dostaje się pod tłuszcz, zostaje błyskawicznie rozgrzana przez gorące naczynie i przemienia się w parę wodną, która unosząc się ku górze wyrzuca palący się tłuszcz. Taki wyrzut powoduje przyśpieszenie i intensywność spalania tłuszczu powodując efekt eksplozji, który niesie ze sobą wymienione w przykładzie zagrożenia.
Schematyczny wyrzut oleju z garnka
Wizualizacja eksplozji tłuszczu
Pożary tego typu do roku 2005 były klasyfikowane do grupy B, czyli pożarów cieczy palnych i materiałów stałych topiących się pod wpływem temperatury. Od roku 2005 tego typu pożary tłuszczy spożywczych lub jadalnych zostały sklasyfikowane w nowej grupie pożarów F. Wraz z powstaniem nowej grupy pożarów pojawił się nowy podręczny sprzęt gaśniczy przeznaczony do gaszenia pożarów tłuszczy spożywczych w domach i gastronomii. Ten sprzęt to gaśnice typu F, nazywane też często gaśnicami do gastronomii. Gaśnice typu F wyglądają jak normalne gaśnice, posiadają oznaczenie o ich konkretnym przeznaczeniu oraz odpowiednio wykonaną dyszę pozwalającą na podawanie środka gaśniczego, jakim jest specjalna piana. Piana ta pokrywa powierzchnię palącego się tłuszczu i odcina dopływa utleniacza, przerywając proces spalania.
Aby zapobiegać takim zdarzeniom opisanym powyżej, należy odpowiednio zareagować. Po pierwsze nie należy panikować, natychmiast odciąć dopływ gazu do kuchenki, a następnie stłumić ogień, odcinając dopływ tlenu, poprzez nakrycie naczynia pokrywą, kocem lub użyć gaśnicy typu F.
Autor: Waldemar Pruss
|
Bezpieczny dom 
